Konu Tarihi: 10.03.2011- 22:28

  

---

Su neden ses çıkarır?
Bir ırmağın ya da bir bardak diğer bardağa boşalttığınız suyun sesini dinlediniz mi hiç? Su sesinin dinlendirici bir etkisi vardır üstelik. Bu hoş sesi, hareket eden suyun içindeki hava kabarcıkları çıkartır. Tıpkı bir zilin sallanan tokmağı gibidir bu kabarcıklar. Sıkışıp, sonra da boşaltırlar havalarını. Bu hava kabarcıklarını, bir bardaktan diğer bardağa boşalttığınız suyun içinde rahatlıkla görebilirsiniz.

Köpekler niçin dilini çıkartır?
Köpek, sıcaklık duygusu çoğalınca ve özellikle koşunca, dilini dışarıya çıkartır. Bu, onun terleme ve serinleme tarzıdır. Köpek, ağzındaki tükürüğün buharlaşmasıyla serinler.

Soğuk su mu daha hızlı donar, yoksa sıcak su mu?
Birisine sıcak, diğerine de oda sıcaklığında suyu doldurduğunuz iki bardağı buzluğa koyalım. Sıcak su dolu bardağın daha hızlı donduğunu göreceğiz. Bunun sebebini şöyle açıklayabiliriz: Sıcak suyun buharlaşma hızı daha yüksek olduğundan, bu suyun miktarındaki azalma daha fazla olur. Hızlı buharlaşma sonucunda kaybettiği su oranında çok düşük bir ısı derecesine düşen sıcak su, böylece daha hızlı donmuş olur.

Sinekler tavanda nasıl yürüyebiliyorlar?
Vücutlarının hacimlerine oranla, sinekler ağır sayılmazlar ve onları yere çeken güç pek önemli değildir. Bu güce karşı gelen de, ayaklarındaki kılların ucunda bulunan vantuzlardır. Bu vantuzlar ayrıca yapıştırıcı, yağlı bir madde salgılar. Sinekler ayaklarındaki bu yüzlerce vantuz ve salgıları sayesinde her türlü yüzeyde gezinebilirler. Ancak yüzeyin yağ çözücü, örneğin solvent gibi bir madde ile kaplanmamış olması gerekir. Sinekler tavanda yürürken, 6 bacaklarının ikisi hareketlidir. Diğer 4 bacak daima sabit durumdadır.

Mısır taneleri niçin patlar?
Mısır taneleri, nişasta ve bir miktar da nem içerir. Isınan mısır tanesinin içindeki nem, buharlaşıp genişler. Oluşan basınca dayanamayan tane de patlar.

Hayvanlar birbiriyle nasıl anlaşır?
Balinalarda kardeşlik ibret vericidir. Yaşlanıp kuvvetten kesilen balina hava alabilmek için bir müddet su yüzeyine çıkamayacağını anlayınca kendini karaya vurur. Karaya vurmadan önce kuyruğu ile denize vurarak arkadaşlarından yardım ister. Sinyali alan sürü hep birden ona yardıma koşar. Birkaç yıl önce birçok balina karaya vurmuş bunlardan büyük kısmı balıkçılar tarafından kurtarılmıştır. En kötüsü ise sürü liderinin karaya vurmasıdır. O zaman balinaların hiçbiri kurtarılamamaktadır. Bazı canlılar kendi yaşam bölgelerini belirlemek için "koku bırakma" yöntemini kullanırlar. Örneğin ceylanlar kendi bölgelerini belirlemek için uzun ince dallara ve otlara, hemen gözlerinin altındaki bezlerden salgılanan ve katran gibi kokan bir madde bırakırlar. Bu koku diğer ceylanların bölgenin bir sahibi olduğundan haberdar olmalarını sağlar.
Ren geyiklerinin ise, arka ayaklarının ucunda koku bezleri vardır. Bu bezlerden salgılanan koku, bölgelerini işaretlemelerine yardımcı olur. Tavşanlar da çenelerindeki bezler ile bir koku bırakarak bölgelerini işaretlerler.

Köpeklerin ne düşündüğünü anlayabilir miyiz?
Köpeğinizin gerçekte neler düşündüğünü merak etmez misiniz? Japon oyuncak şirketi Takara, ürettiği yeni bir aletle köpeğinizin havlamalarını çevirerek size ulaştırdığını öne sürüyor. Köpeğin tasmasının kenarına iliştirilen bir mikrofon, köpek tarafından çıkarılan sesleri kaydederken, avuç içi bir alıcı havlamaları, inlemeleri ve iç çekmeleri "Artık dayanamıyorum", "Ne kadar da sıkıcı", "Ben yalnızım" gibi anlamlı cümlelere dönüştürüyor.
Nasıl çalıştığına gelince, işin perde arkasında köpek sesi örneklerinin toplanması ve hayvan uzmanları tarafından anlamlarına göre ayrılarak bir veri tabanına yazılması yatıyor. Hayvanınız havladığında, çıkardığı ses mikrofon aracılığıyla alıcıya ulaştırılıyor ve veri tabanındaki seslerle karşılaştırılıyor. Ancak unutmamak gerek ki, bir köpeği en iyi sahibi tanır. Aldığınız sonuçlardan şüpheniz varsa, siz en iyisi onu yürüyüşe çıkarın. Bu arada ürün şu an için sadece Japonya'da satılıyor.


Piramitlerin ilginç gizemleri var mıdır?
Dünyanın yedi harikasından birisi olan Piramitler, Eski Mısır'ın kralları olan Firavunların hayattayken kendileri için yaptırdıkları mezarlardır. Nil Vadisi'nde yükselen bu dev anıtların 4000 yıldan daha fazla bir tarihi vardır.
Ancak piramitlerle ilgili bilgiler, bu gün bile yeni yeni keşfedilmektedir. İşte piramitlere ilişkin bazı ilginç bilgiler:
* Piramidin içerisinde süt bir kaç gün süreyle taze kalır ve sonunda bozulmadan yoğurt haline gelir.
* Bitkiler piramit içerisinde daha hızlı büyürler.
* Çöp bidonu içindeki yemek artıkları hiç koku yaymadan mumyalaşırlar.
* Kesik, yanık, sıyrık ve yaralar piramidin içinde daha çabuk iyileşir.
* Piramidin içi yazın soğuk, kışın sıcak olur.
* Piramit hangi kralın adına yapıldıysa, onun bulunduğu odaya yılda 2 kez güneş girer ve bu günler; kralın doğduğu ve tahta çıktığı günlere denk düşer.
* Kirletilmiş su, bir kaç gün piramidin içinde bırakıldığında arıtılmış olarak bulunur.
Dosyayı indirmek için tıkla


Dosyayı indirmek için tıkla


En büyük deniz balığı
Bir balinanın uzunluğu yaklaşık olarak 15 m.'dir. Büyük beyaz köpekbalığının uzunluğu ise 12 m.'dir.


En büyük nehir balığı
Güney Amerika nehir sularında görülen Arapaima balığı, 2 m. uzunluğunda ve 111 kg. ağırlığındadır.

En küçük balık
Filipinler'de yaşayan bir kaya balığı 1 cm. boyundadır.

En uzun yaşayan balık
Karadeniz'de yaşayan Mersinmorina'ların 120 yıl kadar yaşadığı görülmüştür. Bu balıkların ağırlıkları bir tondan fazladır.


En az yaşayan balık
Afrika ve Güney Amerika nehirlerinde en fazla bir yıl yaşayan 26 cins balık vardır. Yağmurlu mevsim sonunda nehirler kuruduğu zaman ölürler. Ölmeden önce, kuraklığa dayanıklı yumurtalarını yumurtlarlar. Yağmurlu mevsim başladığı zaman yumurtalardan yavrular çıkar. Bu balıklar bir yıldan daha az yaşarlar.

En hızlı balık
Yelken balığının saatte 68 mil (109 km.) hızla yüzdüğü bilinmektedir.

En zehirli balık
Hint Okyanusu'nda ve Büyük Okyanus'ta yaşayan taşbalıkları en zehirli balıklardır. Son derece acı veren zehirleri altı saat içinde ölüme sebep olur. Fakat bütün sokmalar öldürücü değildir.


Elektrikli yılanbalığında kaç volt elektrik vardır?
Elektrikli yılanbalığında 550 voltluk elektrik vardır.

En yükseğe sıçrayan balık
Bir tarponun 5 m. yükseğe sıçradığı ve 9 m.'lik yay yaptığı bilinmektedir.

En süslü balık
En süslü balık hindi balığıdır.


En çirkin balık
En çirkin balığın taşbalığı olduğu söylenir.

En büyük balık sürüsü
Ringa balığı sürüsünde 300 milyon balık bulunur.

En uzun isimli balığın adı nedir?
Çütre balığı Hawai'de humuhumunukunuku-apuaa olarak tanınır.

Balık yağmuru nedir?
Kasırga ve hortumlarla denizden taşınan balıklar, gökyüzünden yağmur gibi yağarlar. Bu duruma, balık yağmuru denir. 1806'da Almanya'nın Essen kentinde büyük bir dolu tanesi bulundu. Dolunun içinde 4 cm. uzunluğunda bir sazan vardı. 2.7 kg. ağırlığında bir başka balık gökten, Hindistan'daki Jelapur'a düştü.

Kılıçbalığını tanıyor musunuz?
Bir kılıçbalığı kılıcının; bakır zırhı 10 cm.'lik levhayı, 30 cm.'lik beyaz meşe kerestesini, 65 cm.'lik sert meşeyi delip geçtiği bilinmektedir.


Oltayla tutulan en büyük balık
1959'da Güney Avustralya açıklarında 1.208 kg. ağırlığında bir büyük beyaz köpekbalığı yakalandı.

Köpekbalıklarında kaç tane solungaç bulunur?
Her ne kadar köpekbalıklarında beş tane solungaç yarığı varsa da bazılarında altı solungaç yarığı bulunur. Yedi solungaç yarıklı köpekbalıkları da vardır.


Solungaç nedir?
Balıkların solunum organıdır. Solungaçlardaki ince deri tabakasının altında kan damarları bulunur. Kan çevresindeki sudan oksijen alır, artık olan karbondioksidi dışarı verir.

Yüzgeç nedir?
Yüzgeç, çubuklar veya ışınlarla desteklenmiş, katlanmış deridir. Balıklarda yüzmek için kullanılır.

Balıklar nasıl oluştu?
Hayat, insanın oluşumundan milyonlarca yıl önce denizde başladı. İlk canlılar, mikroskobik bitkilerdi. Bu bitkilerden bazıları, diğerlerini yemeğe başladı. Bunlar, ilk hayvanlardı. Zamanla, bitki ve hayvanların bazıları gelişti ve büyüdü. Bazı deniz hayvanları; denizşakayıkları, denizarı, solucanlar, deniz yıldızları, salyangozlar ya da yengeçleri oluşturdu. Birkaç deniz hayvanı, omurga oluşturdu ve ilk balıklar meydana geldi. Yüzgeçleri gelişti ve solungaçlarla soludular.


Balıklar suda nasıl haraket eder?
Sandıkbalığı ve denizaltıların dışında bütün balıklar vücutlarını ve kuyruklarını sallayarak yüzerler. Balığın bu haraketi, yılanın karadaki haraketine benzer. Onun için buna yılankavi haraket denir. Yılan, yerde haraket ederken vücudunun farklı kısımlarını yer üzerindeki ufak çıkıntılara bastırarak vücudunu öne iter. Balıklar da vücudunu kıvırırken suyu bastırır ve böylece kendini öne götürür.

Yaprak balığını tanıyor musunuz?
Güney Amerika'da yaşar ve rengi kahverengidir. Tehlike yaklaştığında kendini bırakır, ölü bir yaprak gibi yüzer. Burnunda yaprak sapına benzeyen kısa bir uzantı vardır.

Halı köpekbalığı kendini nasıl gizler?
Avusturalya'da yaşayan halı köpekbalığının yassı bir görüntüsü vardır. Diğer köpekbalıklarından daha fazla dipte yatar. Derisi halı desenine benzer. Bu durum, onun deniz dibinde gizlenmesine yardım eder.

Balıkların hızlarını biliyor musunuz?

Mandagöz mercan balığı 2 km/s Dikence balığı 10.9 km/s Tatlı su kayabalığı 11.2 km/s
Yılanbalığı 12 km/s Sazan 12.2 km/s Barbunya 12.8 km/s
Sazancık 13.1 km/s Sarıbalık 14.9 km/s Kızılkanat 16 km/s
Tatlı su levreği 16.4 km/s Bıyıklı bayık 17.7 km/s Levrek 19.3 km/s
Turna balığı 32.9 km/s Alabalık 37 km/s Som balığı 40.2 km/s
Pamuk balığı 42.6 km/s Tarpon 56.3 km/s Uçan balık 56.3 km/s
Ton (Orkinoz) 70.8 km/s Kılıç balığı 96.5 km/s Yelken balığı 96.5 km/s


Balıkların hızlarını vücut biçimleri etkiler. Sazan ve sarıbalık gibi yavaş haraket eden balıklarda yüzgeçler sırtın ortasındadır. Turna balığı ve yelken balığı gibi daha hızlı haraket eden balıklarda yüzgeçler vücutlarının iyice gerisindedir.